Zabezpieczenie emerytalne

Zabezpieczenie emerytalne stanowi oczywiście bardzo ważny element systemu zabezpieczenia społecznego organizowanego przez państwo. Należy jednak zauważyć, że coraz większy wpływ na realny poziom zabezpieczenia emerytalnego mogą i powinny mieć decyzje finansowe przyszłych emerytów. Istotny jest także udział finansowy w tym zabezpieczeniu naszych pracodawców. Dlaczego tak się dzieje? Spróbujemy to opisać i wyjaśnić.

Punktem wyjścia w rozważaniach na temat zabezpieczenia emerytalnego jest opisanie i wyjaśnienie ryzyka starości, co wcale nie okazuje się takie łatwe, gdyż jest to ryzyko, którego zaistnienie jest pożądane. Któż bowiem nie chciałby dożyć wieku emerytalnego i żyć jak najdłużej? Problem polega na tym, że taka pozytywna perspektywa życiowa wymaga odpowiedniego zabezpieczenia finansowego.

Jak już wcześniej zauważyliśmy – opisując zabezpieczenie społeczne i omawiając katalog ryzyk społecznych – musimy wyróżniać dwie fazy ryzyka starości.

Trzeba przyjąć, że pierwsza faza ryzyka starości to okres aktywności zawodowej, a ryzyko polega na dożyciu wieku emerytalnego (zakończenia aktywności zawodowej) bez dostatecznego zabezpieczenia finansowego na okres starości. Dlatego też w okresie aktywności zawodowej musimy zadbać o odpowiednie finansowe zabezpieczenie okresu życia po jej zaprzestaniu. Najogólniej mówiąc, chodzi o oszczędzanie na okres starości. Trzeba jednak zauważyć, że podejście do pierwszej fazy ryzyka starości i przyjmowane formy zabezpieczenia finansowego na okres starości – zarówno ze społecznego, jak też indywidualnego punktu widzenia – mogą się bardzo różnić. Można mówić o większym zaangażowaniu państwa w zabezpieczenie finansowe, o różnym udziale zatrudniających (pracodawców) w gromadzeniu oszczędności, wreszcie – o odmiennych postawach indywidualnych dotyczących zabezpieczenia finansowego na okres starości. Podejmiemy – a nawet sprowokujemy – na ten temat dyskusję.

Druga faza ryzyka starości związana jest z długością życia po przejściu na emeryturę (zakończeniu aktywności zawodowej), a ryzyko polega na możliwości życia dłuższego niż wynosi przeciętne dalsze trwanie życia (zob. też wyjaśnienia dotyczące przeciętnego dalszego trwania życia.

Wydłużanie się czasu życia stanowi poważny problem nie tylko z punktu widzenia państwa, które organizuje publiczne zabezpieczenie emerytalne, przynajmniej w zakresie emerytur minimalnych.

Indywidualna długowieczność emerytalna, czyli życie dłuższe niż oszacowane przeciętne dalsze trwanie życia, jest ryzykiem, do którego bezpośrednie zastosowanie ma metoda ubezpieczenia. Prywatne tzw. ubezpieczenie rentowe (ang. annuity), polegające na dożywotnich wypłatach świadczenia emerytury przez zakład ubezpieczeń, nie jest w Polsce rozwiązaniem dobrze znanym, a warto poznać jego konstrukcje.

O wyższy poziom zabezpieczenia emerytalnego można zadbać korzystając z różnych jego form. Oferta produktowa obejmuje obie fazy ryzyka starości. Spróbujemy ustalić możliwości wyboru w tym zakresie i pomóc w decyzjach, które wcale nie należą do łatwych.

Chcemy opisać system zabezpieczenia emerytalnego. Wyróżnimy w nim i wyjaśnimy elementy składające się na część repartycyjną i część kapitałową. Przedstawimy nową ofertę oszczędzania na cele emerytalne w postaci Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK).